بررسی انسان شناختی رقص فولکلور بختیاری

رقص های فولکلور به عنوان بازنمود کننده اندیشه ، جهان بینی و عمل ایفاگران آن در قالب حرکات بدنی ، هدف رساله حاضر قرار گرفته است تا با بررسی ارتباط میان عناصر حرکتی رقص و نظام های معنایی آن از دیدگاه تحلیلی انسان شناسانه به فهم رقص در زمینه فرهنگی و جامعه تولیدکننده آن بپردازد . رقص « چوپی » به عنوان کهن ترین و رایج-ترین رقص ایل بختیاری که در جشن ها ، مراسم خاص و عروسی ها اجرا می شود ، موضوع مورد مطالعه این پژوهش و فرهنگ بختیاری بستر این خوانش فرهنگی قرار گرفته است . روش شناسی ما در بررسی رقص « چوپی » الگوی هفت مرحله ای گرترید کیوراث است؛ بر این اساس ، فنون پژوهش شامل مشاهده ، ثبت گرافیکی ، مقوله بندی شکلِ ساختاری و حرکات ، و تحلیل فرهنگی معنای ساختار و حرکت در رقص « چوپی» است . هدف اصلی رساله حاضر، بررسی مشخصه های حرکتی در هشت نمونه رقص از مجموعه « چوپی » و رمزگشایی معنایی آنها در بافت فرهنگ طایفه بامدی از ایل بختیاری است . پیشینه نظری موضوع شامل بررسی اندیشه های بواس ، کیوراث ، هانا و رساله کارشناسی ارشد آقای ایزدی جیران با موضوعی مشابه رساله حاضر در حوزه فرهنگ آذربایجان است البته رساله آقای ایزدی به دلیل پیشگام بودن در این حوزه خاص انسان شناسی ( رقص ) در ایران ، در زمینه علوم مرتبط با انسان شناسی رقص ، بسیار جامع تدوین شده و نگارنده به عنوان پیشینه تجربی کار نیز بسیار از آن سود جسته است . یافته های این رساله در بخش های تاریخ ، جغرافیا و نژاد بختیاری ، ساختمان سیاسی و اجتماعی ، باورها و اعتقادات ، مذهب ، اقتصاد ، صنایع دستی و کوچ طایفه بامدی ، توصیف برخی از رقص های فولکلور و موسیقی بختیاری ، تحلیل فرهنگی شکل و فرم رقص های مجموعه چوپی ، یافتن ارکان و عناصر رقص ها در متن فرهنگ بامدی و در نهایت تحلیل معناشناختی این عناصر آمده اند . نتایج به دست آمده حاکی از آن است که ؛ رقص چوپی ، اساساً بازنمود کننده سطوح مختلف فرهنگی جامعه بامدی بختیاری است و هرکدام از این هشت رقص ( چوپی اول ، چوپی دوم ، چوپی سوم ، شش پا ، گلی جون ، سه پا ، سرناز و هیدته ) بازگو کننده مرحله ای از مراحل « کوچ » هستند و در واقع مهمترین و اساسی ترین دلمشغولی و دغدغه مردم بختیاری را بسیار ساده ، زیبا و انتزاعی در قالب حرکات بدنی روایت می کنند . البته با توجه به شکل ساختاری و حرکت خاص رقص چوپی ( دایره – چرخش ) و به استناد باورها و... از بعد چند معنایی بودن آثار هنری ، ممکن است ما با بعد مناسکی از فرهنگ بامدی روبرو باشیم .